Een stille splijtzwam in families
Wanneer een ouder een oordeel velt over de partner van zijn of haar kind, lijkt dat soms klein en terloops. Een blik, een kritische opmerking, een ondertoon in het gesprek. Toch kan dit diep doorwerken in de familiedynamiek. Binnen Gestalttherapie kijken we naar hoe ieder lid van het systeem bijdraagt aan het geheel. Een afwijzing van de partner van je kind is nooit slechts een individueel oordeel, het is een beweging die het hele web raakt.
De positie van het kind
Het kind komt klem te zitten. Enerzijds is er loyaliteit naar de ouder, anderzijds de liefde en verbinding met de partner. Er ontstaat spanning, vaak onuitgesproken. Dit kan leiden tot schuldgevoel, verwijten of afstand. De natuurlijke stroom van nabijheid tussen ouder en kind wordt verstoord, omdat het kind gedwongen wordt te kiezen of zich te splitsen.
De ervaring van de afgewezen partner
Voor de partner die afgewezen wordt, voelt het als buitengesloten zijn uit een systeem waar hij of zij juist deel van wil uitmaken. Afwijzing roept gevoelens van schaamte, woede en verdriet op. In plaats van welkom te worden geheten in de familiekring, wordt er een muur opgetrokken. Dit kan leiden tot terugtrekken, of juist tot strijd. De relatie met het kind komt onder druk te staan.
De illusie van bescherming
Ouders die oordelen over de partner van hun kind doen dit vaak vanuit een verlangen om te beschermen. “Is dit wel de juiste keuze? Past hij of zij wel bij jou?” Vanuit Gestalt bezien is dit een projectie: het eigen ongemak of de eigen onverwerkte ervaringen worden op de partner geprojecteerd. Wat bedoeld is als bescherming, wordt in de beleving van het kind en de partner een afwijzing. Zo ontstaat er miskenning in plaats van steun.
Wat helpt?
In Gestalttherapie onderzoeken we het hier-en-nu: Wat gebeurt er in dit contact, in dit moment? Het gaat niet om wie er “gelijk” heeft, maar om bewustzijn van de bewegingen die ieder maakt.
• Voor ouders: kan het helpend zijn om nieuwsgierig te blijven in plaats van te oordelen.
• Voor kinderen: om uit te spreken wat het oordeel met hen doet, in plaats van in stilte de spanning te dragen.
• Voor de partner: om gevoelens van pijn en afwijzing te erkennen en te delen, zonder zich terug te trekken of te verharden.
Door stil te staan bij de onderstroom wordt duidelijk wat er werkelijk speelt: vaak een verlangen naar verbinding, nabijheid en veiligheid. Juist dit verlangen kan verloren raken onder lagen van oordeel en afwijzing.
Tot slot
Een oordeel lijkt soms klein, maar kan grote gevolgen hebben voor relaties en verbondenheid in families. Gestalttherapie biedt een ruimte om deze dynamieken zichtbaar te maken. Door bewust te worden van wat er hier en nu gebeurt in het contact, ontstaat er ruimte voor keuze: blijf ik in het oordeel, of kies ik voor ontmoeting?
